بررسی اثر داروی آرتمتر بر مرگ سلولی پروماستیگوت‏های سویه ایرانی (mrho/ir/۷۵/er) انگل لیشمانیا ماژور در شرایط آزمایشگاهی

هدف: لیشمانیوز یکی از مهم‏ترین عوامل میرایی و ناخوشی در چندین کشور  و از معضلات مهم مناطق اندمیک از جمله ایران است. در درمان لیشمانیوز همواره اهدافی همچون به حداقل رساندن دوره بیماری و باقی نگذاشتن اثری از جوشگاه در محل ایجاد زخم مد نظر بوده است. آرتمیزینین و مشتقات آن از مهم‏ترین داروهای ضد مالاریایی است. یکی از مشتقات آرتمیزینین، آرتمتر است. دانشمندان بر این باورند که عمل قدرتمند آرتمتر علیه انگل‏ها به دلیل حضور پل اندوپراکسید است. با توجه به مشکلات روش‏های درمانی لیشمانیوز در این تحقیق اثر داروی آرتمتر در درمان لیشمانیا ماژور در شرایط آزمایشگاهی مطالعه شد. مواد و روش‏ها: پس از تکثیر انگل در محیط اختصاصی nnn و rpmi میزان کشندگی و توقف رشد و تکثیر پروماستیگوت‏ها توسط داروی آرتمتر با غلظت‏های مختلف 5 و 10 و 25 و 50 و 100 میکروگرم بر میلی‏لیتر و همچنین مرگ برنامه‏ریزی شده سلول‏ها به وسیله فلوسایتومتری و dna ladder ارزیابی شد. نتایج: براساس نتایج به‏دست آمده، غلظت مهارکنندگی آرتمتر (ic50)، 25 میکروگرم بر میلی‏لیتر شد. میزان مرگ برنامه‏ریزی شده پروماستیگوت به وسیله استفاده از غلظت 25 میکروگرم بر میلی‏لیتر آرتمتر با روش فلوسایتومتری 28/42 درصد شد. نتایج تکه تکه شدن dna سلول‏های پروماستیگوت انگل لیشمانیا ماژور در مواجه با آرتمتر نشان داد که مواجه پروماستیگوت‏ها با غلظت 25 میکروگرم در میلی‏لیتر موجب قطعه قطعه شدن dna می‏شود. نتیجه‏گیری: با استفاده از فناوری‏های مختلف فلوسایتومتری و dna ladder اثر داروی آرتمتر بر مرگ سلولی سویه ایرانی لیشمانیا ماژور اثبات شد.